Dijital Reklam Nedir?

Dijital reklam; internet bağlantısı bazlı mobil uygulama, internet sitesi, bilgisayar uygulamaları çerçevesinde geliştirilen reklamcılık ve tanıtım faaliyetleridir. Tüm reklam faaliyetleri gibi amacı kullanıcı ya da müşterilerini çekmek ve sunulan ürün ya da hizmetin kullanıcılar tarafından benimsenmesini sağlamaktır.

Dijital reklam, gelişen teknoloji ve internet dünyasının hızlı yükselişi sebebiyle günümüzde oldukça yoğun şekilde kullanılmaktadır. Özellikle gelişen dünya düzeninin hızlı akışı ve zaman kavramının boyutsal değişimi sebebiyle e-ticaret başta olmak üzere dijital dünyadaki ticari hacim oldukça büyümüştür. İnsanların internet ve dijital dünyada daha fazla vakit geçirmeleri de doğru orantılı olarak bu alandaki reklamların ve ulaşılabilirliğin artmasını sağlamıştır.

Reklam ve Tanıtım Arasındaki Fark Nedir?

Reklam ve tanıtım arasındaki fark günümüzde ciddi bir kavram karmaşasına kurban gitmiş bir noktadır. Bilindiği üzere dijital dünyada sürekli olarak ‘’reklam ve tanıtım’’ kelimelerini duyarız. Fakat bu alanlar her ne kadar birbirlerine yakın ve dolaylı olarak bağlı olsalar da farklı noktalar üzerinden ele alınmalıdır. Bu farklıkları şu şekilde anlatabiliriz:

• Reklam

Reklam temel olarak bir ürünün, hizmetin, kurumun veya herhangi bir nesnenin yayılmasını sağlayan tekniktir. Reklamlarda kendi içlerine bölünerek video, afiş ve yazı alanlarını oluşturmaktadır. Reklamlar temel olarak satış üzerine kuruludur. Bundan kaynaklı olarak bu alanda kaygı duyulan tek şey satış yani gelirlerdir.

• Tanıtım

Tanıtım adında anlaşılacağı üzere herhangi bir ürünün, hizmetin, kurumun veya bir nesnenin tüm noktaları hakkında bilgi vermesidir. Reklamda temel hedef satış yapmak iken tanıtım da temel hedef bilgi vermektir. Tanıtım dolaylı yollardan reklamda yapmaktadır. Birbirlerine oldukça bağlılardır fakat farklı alanlardır. Bundan kaynaklı da günümüzde birçok kişi tarafından karıştırılmakta veya aynı şey sanılmaktadır.

Dijital Reklam Çeşitleri Nelerdir?

Dijital pazarlama, ürün ya da hizmetinizi dijital ortama aktarabileceğiniz, bu mecrada tanıtabileceğiniz, geleneksel pazarlamaya göre yüksek avantajlar içeren bir pazarlama modelidir. 90’lı yıllardan sonra internetin gelişmesi ile birlikte dijital pazarlama da bu alanda kendine yer bulmuştur. Şüphesiz dijital pazarlamada en etkili araç web siteleri olmaktadır. Eğer internet üzerinden satış yapıyorsanız müşterileriniz ürün ya da hizmetinize web siteleri aracılığı ile ulaşmaktadır.

Dijital pazarlama, geleneksel pazarlamaya göre daha fazla kitlelere ulaşmanızı sağlamaktadır. Dijital pazarlama sayesinde hedef kitlenize hiçbir aracı olmadan doğrudan ulaşabilirsiniz. Dijital pazarlama sayesinde reklamlardan elde edilen verimi maksimum noktaya taşıyabilirsiniz. Özellikle dijital pazarlamanın gelişmesi ile birlikte reklamcılık alanında da yeni modeller üretilmiştir.

Genellikle dijital pazarlamada kullanılan reklam çeşitleri olarak anılan bu modeller şu şekilde sıralanabilir.

• PPC Reklam Modeli
• SEO ve SEM
• Remarketing (Yeniden Pazarlama) Reklam Modeli
• Native (Doğal) Reklam Modeli
• Sosyal Medya Reklam Modeli
• Banner (Display) Reklam Modeli
• Video Reklam Modeli
• Influencer (Etkileyici Unsurlar) Reklam Modeli
• Mobil Reklamlar
• E-posta Reklamları

1) PPC Reklam Modeli

PPC, varlığını internette gösteren işletmelerin hedef kitlelerine ulaşmasını sağlayan en önemli reklamcılık kanallarından birisidir. PPC reklam modeli, özellikle dijital ortamlarda yeni var olan işletmeler için çok önemlidir. Çünkü diğer pazarlama ve reklam kanallarına göre PPC’de daha hızlı karşılık alınabilmektedir.

PPC, İngilizce olarak Pay Per Click kelimelerinin baş harflerinin kısaltılmasından oluşturulmuştur. Türkçe ‘de tıklama başına ödeme anlamına gelmektedir. Bu reklam modeli, reklam verenlerin çeşitli mecralarda gösterilen reklamlara karşı tıklama başına maliyetlendirildiği bir reklam modelidir. Bu reklam modelinde temel olarak tıklama başına maliyet esas alınmaktadır. PPC sadece Google platformunda yayınlanan reklamlardan oluşmamaktadır. Sosyal medya ve benzeri platformlarda da verilen reklamlar, bu başlık altında toplanabilmektedir. PPC reklam modeli daha geniş bir tanımı ifade etmektedir. Dolayısıyla ödemeli reklamcılık olarak da tanımlanabilmektedir.

PPC’nin diğer reklam modellerine göre bir takım avantajları bulunmaktadır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir.

• PPC reklam modelinde sadece tıklamalar için para ödersiniz.
• PPC reklam modeli, hızlı sonuç almanızı sağlamaktadır.
• PPC reklam modeli, bütçe kontrolü sağlamaktadır.
• PPC reklam modeli, gelişmiş hedefleme seçeneklerine sahiptir.
• PPC reklam modelinde reklamlarınızın ne zaman ve nerede gösterileceğine karar verebilirsiniz.
• PPC reklam modeli, anlık kontrol ve düzeltme imkânı sağlar.

2) SEO ve SEM

SEO kelimesi, İngilizce olarak Search Engine Optimization kelimelerinin baş harflerinden oluşmaktadır. Türkçeye arama motoru optimizasyonu şeklinde çevrilmektedir. SEO çalışmaları, web sitesindeki içeriklerin arama motorlarının daha kolay algılayabileceği şekilde uygun bir hale getirilmesi ve arama motoru sonuçlarında en üst sıralara çıkılabilmesi için yürütülen faaliyetler olarak tanımlanabilir.

Her gün milyonlarca insan internet üzerinden aramalar yapmaktadır. Yapılan araştırmalara göre kullanıcılar ilk iki sayfa sonuçları incelemektedirler. Yani bir üçüncü sayfaya geçmemektedirler. Genellikle de ilgili sayfada yer alan en üst kısımdaki sitelere tıklama gerçekleştirilmektedir. Yani bu demek oluyor ki, arama motoru sonuçlarında ne kadar üst sıralara çıkarsak o kadar iyi. SEO, işte bu amaç doğrultusunda yürütülen çalışmalardır. Bu nedenle SEO, reklamlar vasıtasıyla değildi, doğrudan siteye organik ziyaretçi çekmek için yürütülen faaliyetlerdir.

SEM ise İngilizce olarak Search Engine Marketing kelimelerinin baş harflerinden oluşmaktadır. Türkçeye arama motoru pazarlaması olarak çevrilmektedir. Mevcut kullanılan en popüler SEM aracı Google Ads ‘dir. Özetle SEM, ücretli reklamların arama motorları üzerinde çıkılması işlemidir. SEM, ister dijital pazarlama ajansları olsun isterse bireysel kullanıcılar tarafından olsun reklam verme paneli üzerinden yürütülen bir faaliyettir. Bu reklam verme paneli üzerinden müşteriye ulaşmanın pek çok yolu bulunmaktadır. Bunlar, hedef kitleler ve ilgi alanları, anahtar kelimeler, yeniden pazarlama ve web site hedefleme gibi satıcının stratejilerine göre şekillenebilir.

3) Remarketing (Yeniden Pazarlama) Reklam Modeli

Remarketing, yeniden pazarlama anlamına gelmektedir. Bu reklam modelinde kullanıcılar “a” sitesini ziyaret edip çıktıktan sonra, “b” sitesinde “a” sitesinin reklamlarına tıklayarak tekrardan “a” sitesine dönülmesi amaçlanmaktadır. Bu yöntem ile kullanıcılar e-ticaret sitelerinde bir ürünü incelediğinde aynı ürünü başka bir sitede görüp geri dönüş yaparlar. Bu reklam modeliyle satışların artırılması hedeflenmektedir.

Remarketing reklam modeli Adwords ve Facebook’ta kullanılabilir. Bu reklam modelinde gelen ziyaretçiler sizin hedef kitleniz olması nedeniyle büyük bir öneme sahiptir. Bu nedenle hedef kitle ile temas sağlanırken dijital pazarlama anlamında da ROI oranı artış göstermiş olacaktır. ROI, bir yatırım verimliliğini değerlendiren veya yatırımları karşılaştırmak için kullanılan yatırım getirisi ölçütüdür.

• Remarketing reklam modelinin bazı avantajları bulunmaktadır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir.
• Remarketing, kullanıcıya doğru zamanda doğru mesajı iletmeyi sağlamaktadır.
• Remarketing, reklam verenler açısından ROI oranlarını artırmaktadır.
• E-ticaret site ziyaretçilerinin %98’i herhangi bir alışveriş yapmadan siteden çıkar. Bu kullanıcıları Remarketing reklam modeli ile yeniden hedefleyebilir, satış oranlarınızı artırabilirsiniz.
• Remarketing reklam modeli ile yeniden hedeflenmiş kullanıcıların satın alma oranları, yeni kullanıcılara göre her zaman daha yüksektir.
• Sitenizi daha önce ziyaret etmiş kişilerin farklı sitelerde reklamınızı görmesi marka bilinirliğini yükseltmesi açısından önemli olmaktadır.

4) Native (Doğal) Reklam Modeli

İngilizce bir terim olan native advertising, Türkçeye doğal reklamcılık olarak çevrilmektedir. Doğal reklamcılık, son yıllarda dijital pazarlama reklam türleri içerisinde popüler olmuş, sektörünün yükselen trendi olmayı başarmıştır. Bu reklam modeli, dijital pazarlama ajansları tarafından çokça kullanılmaya başlanmıştır. Bunun nedeni, reklamı ve reklamcılığı daha keyifli hale getirmesidir. Bu reklam modelinde, firma markasını eğlenceli içeriklerle tanıtmak amaçlanmaktadır. Ürün ya da hizmetler kurgulama yöntemi ile müşterilere pazarlanmaktadır.

Native reklam modeli, ürün ya da hizmet tanıtımı yaparken reklam havasından uzak olmayı amaçlayan bir reklam modelidir. Yani bu türde bir reklam izleyen kullanıcılar, reklam izliyormuş hissine kapılmazlar. Native reklam modeli, reklamın daha doğal yüzünü ön plana çıkarmayı amaçlamaktadır. Yapılan reklamın mutlaka siteye ve içeriğe uyumlu olması gerekmektedir. Native reklamcılık modelinde geleneksel banner reklamlar uygulanmaktadır.

Native reklam modeli, internet erişimi probleminin olmadığı hemen her yerde kullanılabilmektedir. Bu yerler arasında daha çok web siteleri yer almaktadır. Fakat web sitelerinde bu reklamcılık modeline başvurulduğu zaman belirli bir kaliteye ulaşılmış olması sağlanmalıdır. Native reklamcılık modeli, çok geniş alanda uygulanabilmektedir. Bu alanların başında videolar, makaleler, sosyal medya paylaşımları ve oyunlar yer almaktadır.

5) Sosyal Medya Reklam Modeli

Son yıllarda sosyal medya kullanımı giderek artış göstermektedir. Bu nedenle reklamcılık alanında da sosyal medya kullanımı artış göstermektedir. Sosyal medya reklam modeli, ürün ya da hizmet tanıtmak için kullanılan reklamların sosyal medya kanalları vasıtasıyla yayına girdiği bir reklamcılık çeşididir. Dijital pazarlama alanında oldukça sık kullanılan sosyal medya reklam modeli, reklamların Facebook, Twitter, Instagram başta olmak üzere çeşitli platformlarda paylaşılmasıdır. İnternet kullanımının giderek arttığı bu günlerde sosyal medya reklam modeli de önemini korumaktadır.

Sosyal medya reklam modeli, ürün ya da hizmet satışını artırmak, marka bilinirliğini artırmak amacıyla sosyal medyanın bir araç olarak kullanıldığı reklam modelini ifade etmektedir. Aynı zamanda kurumsal web sitelerin ziyaretçi sayılarını artırma amaçlı da kullanılabilmektedir. Bu nedenle web sitesi için ziyaretçi sayısının artırılması, marka bilinirliğinin artırılması ve ürün ya da hizmet satış oranını artırmak gibi amaçlarınız varsa firmanız için sosyal medya reklam modelini rahatlıkla kullanabilirsiniz.

6) Banner (Display) Reklam Modeli

Banner reklam, bir diğer ifade ile Display reklam modeli, görüntülü reklam modeli olarak da bilinmektedir. Genel olarak tasarlanmış bir resim, fotoğraf veya kopya olan online ücretli reklam çeşididir. Bu reklamı görüntüleyenler, tıklama sağlayarak başka bir sayfaya yönlendirilirler. Görüntülü reklamlar, metin reklamlardan farklı olarak arama sonuçlarında yer bulamazlar.

Bu reklam modelinde yeniden hedefleme de kullanılabilmektedir. Görüntülü reklamlar, ücretli reklam kampanyalarında ana bileşen konumunda olabilmektedir. Başka bir sayfaya yönlendirme işleminin var olması, reklam ile ilgili konunun başka bir sayfaya yönlendirilerek açıklanmasına olanak sağlamaktadır. Bu reklamlar ziyaretçi sayısını artırabilir, marka bilinirliğini artırabilir, satış hacminizi genişletebilir.

7) Video Reklam Modeli

Dünyada kabul edilen ve en çok kullanılan ikinci arama motoru YouTube ’dur. Video reklam modeli, özellikle YouTube ‘un gelişme göstermesinden sonra ön plana çıkmış bir reklam modelidir. Bu reklam modeli kendi içerisinde farklı yapılara ayrılabilmektedir. Bunlar ise şu şekilde sıralanabilir.

Atlanabilir Yayın İçi Reklamlar: Atlanabilir yayın içi reklamlar, videoların yayınlanmasının öncesinde, gösterimi sırasında veya sonrasında oynatılabilmektedir. İzleyiciler reklamı 5 saniyeden sonra atlayabilmektedirler.

Atlanamayan Yayın İçi Reklamlar: Atlanamayan yayın içi reklamlar, en çok 15 saniye sürmektedir. Yayın esnasında, yayın öncesinde veya sonrasında gösterime girebilirler.

Video Discovery Reklamları: Video discovery reklamlar, birkaç satırlık metin ve videonuzun küçük resminden ibarettir. Reklamın tam boyutu veya görünümü gösterildiği yere göre değişiklik gösterebilmektedir. Anca bu reklam türü kullanıcıyı mutlaka tıklama yapmaya davet etmektedir. Reklamın ardından video oynatılmaya başlanmaktadır.

Bumper Reklamlar: Bumper reklamlar, süresi 6 saniye veya daha kısa olan reklam çeşidine verilen isimdir. İzleyicilerin reklamı atlama seçeneklerinin olmamasıyla beraber videonun oynatılması sırasında, sonrasında veya öncesinde reklam yayınlanmaktadır.

Yayın Dışı Reklamlar: Yayın dışı reklamlar, sesin kapalı olduğu şekliyle yayınlanmaya başlamaktadır. Reklama dokunarak ses açılabilmektedir. Bu reklam çeşidi video erişiminin uygun maliyetle artırılması için tasarlanmıştır.

Masthead Reklamlar: Bu reklam çeşidinin masaüstü, TV ve mobil olmak üzere üç farklı versiyonu bulunmaktadır. Masaüstü versiyonunda, öne çıkan reklamlar, YouTube ana sayfanın en üst kısmında 30 saniye kadar sessiz bir şekilde otomatik olarak oynatılmaktadır. Mobil versiyonunda ise yine aynı şekilde YouTube ana sayfasının en üst kısmında reklamın tam süresi boyunca otomatik olarak oynatılmaktadır. TV versiyonunda ise, TV için YouTube uygulamasının en üst kısmında yine mobil versiyondaki gibi reklamın tam süresi boyunca otomatik olarak oynatılmaktadır.

8) Influencer (Etkileyici Unsurlar) Reklam Modeli

Influencer reklam modeli, influencer pazarlama alanında kullanılan bir reklamcılık modelidir. Influencer, sosyal medya ve internet dünyasında tanınan, fikir sahibi, kanaat önderi, fenomen konumunda olan kişilerdir. Bu kişilerin aracı olarak kullanıldığı reklamcılık modeline ise influencer yani etkileyici unsurlar reklam modeli denmektedir.

Influencer reklam modeli, son yıllarda yükselen önemli reklamcılık modellerinden birisidir. Bu reklam modeli, firmaların potansiyel alıcılarına ürünlerini ya da hizmetlerini ulaştırma amacıyla kullanabilecekleri en etkili reklamcılık modellerinden birisidir. Yapılan bir araştırmaya göre markaların %75’i pazarlama stratejisi olarak influencer pazarlamayı benimsemektedir.

Influencer denilen kişiler, bir ülkedeki veya dünyadaki ünlülerden farklı olarak, her yerde bulunabilmektedirler. Bu kişiler hemen herkes olabilirler. Onları etkileyici kişi yapan ise internet ve sosyal medyadaki takipçi sayılarıdır. Bu kişiler aracılığı ile yapılan reklamcılık modeline ise influencer reklam modeli denilmektedir.

9) Mobil Reklamlar

Reklam, işletmelerin ürün ya da hizmetlerini satmak amacıyla potansiyel müşterileri ile iletişime geçebilecekleri en etkili pazarlama yöntemlerinden birisidir. Teknolojinin ilerlemesi ile birlikte bu alandaki değişmelerde gün geçtikte artış göstermektedir. Özellikle mobil telefonların reklam amacıyla kullanılmasıyla beraber mobil reklamcılık kavramı ortaya çıkmıştır. Mobil reklamcılık, mobil telefonlara gönderilen, mobil telefonlar vasıtası ile yapılan reklamcılık anlayışıdır. Daha uzun bir ifade ile anlatılacak olursa mobil reklam, mobil cihazları kullanarak, hedef kitleye ürün, hizmet ya da fikirler sunulması, hatırlatıcı veya ikna edici reklam mesajlarının gönderilmesi, doğrudan pazarlama mesajlarının telefonlara gönderilmesi olarak tanımlanabilmektedir.

10) E-Posta Reklamları

Günümüzde dijital pazarlama alanında kullanılan reklam türlerinden birisi de e-posta reklamlarıdır. E-posta reklamları, hedef kitlenin e-posta adreslerine, pazarlama içerikli mesajların ve reklamların yollanması ile oluşan bir reklamcılık türüdür. Günümüzde sıklıkla kullanılmaktadır. Bunun nedeni, bu reklam yapısının uygun maliyetli oluşudur. Bu reklamcılık türünde dikkat edilmesi gereken bazı faktörler bulunmaktadır. Bu faktörlerin başında spam gelmektedir. Fazla reklam atarak spam faktörünü aktif hale getirmemek gerekmektedir. Ayrıca kullanıcılar kendileri reklam listesine abone olabilmektedirler. Böylelikle kısa sürede, çok kişiye aynı anda e-posta atılarak bu reklamcılık türü gerçekleştirilebilmektedir.

Dijital pazarlamada kullanılan reklam çeşitlerini inceledik. Bu reklam modellerinin kendi içlerinde amaç, araç ve işletmenin hedefleri doğrultusunda bazı avantajları ve dezavantajları bulunabilmektedir. Yapacağınız en faydalı işlem dijital pazarlamada reklam türlerini iyice araştırmak, işletmenizin yapısı ve amaçlarınız doğrultusunda size en uygun olan reklam modeline karar verip bu reklam modelini uygulamaktır.